Mijn persoonlijke FODMAP-dieet ervaring

In deze post heb ik het over mijn persoonlijke ervaring met het FODMAP-dieet. Van mijn oorspronkelijke buikklachten, over het correct leren toepassen van het dieet, tot het eindresultaat : mijn volledige verhaal!

Als je je hierin herkent, weet dan dat je niet alleen bent met je klachten en dat je er iets aan kunt doen! Vraag advies aan je huisarts, gastro-enteroloog of diëtist. Zit je met vragen, stel ze dan gerust in de comments onderaan de pagina, of stuur me een persoonlijk berichtje!

Wil je enkel de conclusie van mijn verhaal weten, scroll dan direct naar de onderste alinea.

Ontstaan en evolutie van de klachten

Mijn verhaal begint eigenlijk erg vroeg. Ik had namelijk als klein meisje al af en toe last van mijn buik. De klachten kwamen maar een paar keer per jaar voor (aanvallen van pijnlijke krampen, waardoor ik stil moest blijven staan en niet meer kon bewegen) en hierdoor dacht niemand dat het zo’n probleem was. De kinderarts had wel eens de term ‘spastische darmen’ laten vallen, maar dit kon moeilijk onderzocht worden, dus lieten we het er uiteindelijk maar bij.

Toen ik naar de middelbare school ging, begon ik steeds vaker buikkrampen te krijgen. Ook kreeg ik vaak last van diarree of constipatie. Vooral als ik onder stress stond, lag mijn buik overhoop. Ik begon al eens meer vragen te stellen aan de huisarts, maar die vond geen oorzaak en dus moest ik ‘ermee leren leven’.

De stap naar het hogere onderwijs was een kantelpunt in mijn buikgezondheid. Ik had meer stress, minder regelmatige dagen en at mijn warme maaltijden vooral in de kantine op campus. Dit alles zorgde ervoor dat mijn buikklachten explosief toenamen. Ik werd erdoor beperkt op alle vlakken van mijn leven…

Impact op mijn leven

Na iedere maaltijd die ik at, al was het maar een klein tussendoortje, kreeg ik ondraaglijke buikkrampen. Afhankelijk van wat ik at, kon hier ook diarree bij komen, waardoor ik zo snel als ik kon een toilet moest zoeken. Vaak was dit dan een openbaar toilet met extra luid weergalmende akoestiek, ideaal natuurlijk. Met wat geluk was de buikloop na één toiletbezoek over, maar soms moest ik hele ochtenden of namiddagen op de wc doorbrengen…

Ik verborg de omvang van mijn klachten, omdat ik mij ervoor schaamde, maar kon de lessen op school hoe langer hoe minder aan. Gewoon in de les aanwezig zijn was voor mij vaak een hele krachttoer. Door de pijn in mijn buik kon ik mij niet focussen op wat de proffen vertelden. Vaak zat ik de hele les lang in te schatten of ik nog op mijn stoel kon blijven zitten, of als ik naar het toilet moest lopen, want de helft van de tijd had ik diarree. Daar kwam vaak nog eens enorme winderigheid bij, die ervoor zorgde dat ik al mijn concentratie moest steken in het niet luidruchtig laten ontsnappen van al die lucht, want in een stille ruimte vol geconcentreerde studenten is het best gênant om een luide scheet te laten.

Mijn buik was constant zo hard opgeblazen, dat mijn broeken zelfs met de rits open nog spanden. Ik kocht mijn broeken altijd twee maten te groot om die precieze reden. Tijdens stille lessen maakte mijn buik constant luide rommelende geluiden, wat de situatie er niet aangenamer op maakte. Deze hele situatie bezorgde mij enorme stress, waardoor de klachten nog erger werden. Ik begon lessen te missen, omdat ik gewoon te veel klachten had om aanwezig te zijn, of omdat ik gewoon niet tot op de campus geraakte.

Mijn sociale leven leed ook onder mijn klachten. Vaak geraakte ik de deur niet uit, omdat ik ofwel ‘vast’ zat op het toilet voor meerdere uren, ofwel gewoon zoveel pijn had dat ik enkel plat in bed kon liggen. Ik schaamde mij voor mijn klachten en voelde mij schuldig, omdat ik alles in mijn leven liet verloederen: mijn school, mijn vrienden, mijn zelfvertrouwen. Enkel het allernoodzakelijkste kon ik nog doen. Ik kon bijna nergens meer van genieten en leefde constant in angst voor mijn klachten.

Ik begon steeds meer voedingswaren uit mijn eetpatroon te schrappen, omdat ik dacht dat ze me wel eens last aan mijn buik konden geven. Uiteindelijk at ik bijna enkel nog boterhammen met Luikse perensiroop, rijpe bananen, appelmoes en beschuit. Deze laatste zijn voedingswaren die dokters vaak aanraden als je diarree hebt of last van je buik… Had ik maar geweten dat net deze voedingswaren erge klachten veroorzaakten voor mij!

Uiteindelijk besloot ik dat het zo niet langer verder kon. Ik moest iets of iemand vinden die mij kon helpen.

Van huisarts tot specialist tot diëtist: diagnose

Na meerdere bezoeken aan de huisarts en 0% effect van de medicatie (Spasmomen, Duspatalin, Mebeverine, …) die hij me had voorgeschreven, zat hij met zijn handen in het haar. Ik werd doorverwezen naar de specialist: een gastro-enteroloog. Daar werd ik verder onderzocht en kreeg ik onder andere tests voor voedsel-allergieën, die allemaal negatief waren. De specialist zei dat hij niks kon vinden en dat ik waarschijnlijk “gewoon” “prikkelbare darmen” had, waar hij niks aan kon doen.

Vlak voor ik de deur wou uitgaan, herinnerde hij zich ineens iets. Oh ja, hij had gehoord over een nieuw dieet dat was overgewaaid uit Australië, dat zou kunnen helpen tegen mijn soort klachten. Er was nog maar een handjevol mensen in België die het dieet aan het testen waren, maar het leek positieve resultaten te kunnen hebben. Hij dacht echter dat dit dieet te moeilijk zou zijn om tot een succesvol einde te brengen.

Moeilijk of niet, count me in! Op dat moment zou ik er alles voor gegeven hebben om van mijn klachten (of zelfs maar een deel ervan) verlost te geraken. Ik werd doorgestuurd naar een diëtiste die mij zou begeleiden bij dit dieet.

Het FODMAP-dieet: eerste kennismaking en leercurve

Bij de diëtiste kreeg ik een algemene uitleg over wat het FODMAP-dieet was en hoe het werkte. Zij moest echter zelf nog heel erg zoeken, omdat het dieet nog in zijn kinderschoenen stond en vrij onbekend was in België. Ik kreeg een lijst met wat ik wel en niet kon eten, maar erg volledig was deze niet (zeker voor een foodie als ik). Sommige vragen over wat ik wel of niet kon eten, kon de diëtiste beantwoorden, maar vele niet.

Het dieet maakte wel duidelijk een verschil: mijn klachten verminderden merkbaar en dagelijkse activiteiten werden weer draaglijker. Toch had ik nog vaak last van mijn buik. De zes weken die de diëtiste voorbestemd had voor de eliminatiefase van het dieet, waren niet genoeg om mij klachtenvrij te maken zoals zij gezegd had. Achteraf gezien wist ik gewoon echt niet goed wat ik wel en niet kon eten, waardoor ik FODMAPs niet voldoende vermeed. De eliminatiefase van het FODMAP-dieet kan pas zijn volle effect hebben, als je het ook streng genoeg volgt, wat ik dus niet deed.

Ik vond het resultaat tot dan toe echter de moeite waard en besloot op eigen houtje verder te gaan met het dieet. Ik begon mijn eigen research te doen over FODMAPs. Hoe meer ik erover wist, hoe beter het FODMAP-dieet ging en hoe minder klachten ik kreeg. Uiteindelijk volgde ik het dieet goed genoeg om zo goed als klachtenvrij te worden. Dit was na ongeveer één à anderhalf jaar. Als ik alle informatie die ik zelf moest opzoeken aan het begin van het dieet had geweten, was er zonder twijfel sneller resultaat geweest, maar ik mag blij zijn dat mijn specialist al van het FODMAP-dieet had gehoord.

Het eindresultaat: een blije buik!

Na de (eindelijk) succesvolle eliminatiefase, kon ik ten slotte weer zo goed als klachtenvrij door het leven gaan, mits ik FODMAPs bleef vermijden. Af en toe probeerde ik nieuwe voedingsmiddelen te herintroduceren. Eerst bleef ik gevoelig voor alle FODMAP-groepen, maar na een tijd begonnen mijn darmen toleranter te worden.

In het begin kon ik bijvoorbeeld één keer per week iets eten dat niet glutenvrij was, zoals een koekje of een sneetje 'gewoon' brood. Na een eeuwigheid van enkel glutenvrij brood, dat meestal zo slecht smaakte dat ik in plaats van brood andere (wel vaak gezondere) producten begon te eten (bv. havermout), was het een verademing om nog eens de smaak en textuur van een lekker vers gebakken brood te ervaren.

Daarna merkte ik dat ik bepaalde groenten die ik eerst niet verdroeg, in kleine hoeveelheden terug kon beginnen eten. Gewoon het feit dat ik zonder al te grote zorgen weer kon proeven van voedingswaren die lange tijd een totale no-go waren, zorgde voor een grote inwendige opluchting. Mijn voedingspatroon werd meteen een hele pak gevarieerder.

De ontdekking van lactase-pilletjes (enzymen) was ook een grote stap, omdat ik zo af en toe weer melkproducten kon eten. Tegenwoordig ben ik niet meer gevoelig voor kleine hoeveelheden lactose (bv. een beetje melk) en hoef ik niet voor alles een pilletje te nemen. Ik gebruik echter niet veel melkproducten meer, omdat deze (en rundsproducten in het algemeen) om te beginnen al best belastend zijn voor het milieu. Bovendien is het goedkoper om gewoon een fles amandel-, rijst- of sojamelk (of -yoghurt enzovoort) te kopen, dan bij elke portie melk dure enzymen te moeten slikken. Maar voor een speciale gelegenheid, of als ik eens zot wil doen (dat moet tenslotte altijd eens kunnen), komen de pilletjes goed van pas (vanaf een bepaalde hoeveelheid lactose).

Knoflook en uien zal ik waarschijnlijk nooit zonder klachten kunnen eten, maar mijn voedingspatroon is veel minder restrictief en veel gevarieerder. Van de meeste voedingswaren kan ik proeven in beperkte hoeveelheden. En het belangrijkste: ik kan weer zonder pijn genieten van mijn leven! Al bij al was mijn FODMAP-dieet ervaring dus meer dan de moeite waard!

Door deze website te maken, hoop ik dat ik andere mensen met PDS de moeite (en buikpijn) kan besparen waar ik doorheen ben gegaan. Daarom heb ik een gratis FODMAP-lijst opgesteld, zodat je overzichtelijk kan zien wat je wel en niet kan eten. Met de juiste informatie kunnen anderen misschien sneller profijt hebben van hun FODMAP-eliminatiefase en weer genieten van hun leven. Wil je nog meer weten over het dieet, bekijk dan mijn artikel over het FODMAP-dieet.

Besluit over mijn FODMAP-dieet ervaring

Om alles samen te vatten, was mijn ervaring met het FODMAP-dieet erg positief, maar met een leercurve. Als je er de moeite en energie in wilt steken, is het zeker de moeite waard en zou ik het zeker aanraden! Komt dit verhaal jou bekend voor? Deel gerust jouw FODMAP-dieet ervaring in de comments. Wie weet help je er iemand anders mee!